بازاریابی دیجیتالی یا بازاریابی سنتی ، کدام یک بهتر است؟

در بازار روش های مختلفی برای جلب توجه مشتریان برای هر کسب و کاری وجود دارد، بازاریابی یکی از اساسی ترین و بنیادی ترین عوامل در هر کسب و کاری برای جلب توجه مردم به شمار می‌آید. 2 روش اصلی بازاریابی وجود دارد. یکی بازاریابی سنتی که یک مدل از بازاریابی کلاسیک است و روش دیگر بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ که یک نمونه از متدهای بازاریابی مدرن می باشد. بازاریابی سنتی برای دهه ها در بین صاحبان مشاغل گوناگون در حال استفاده و تکامل بوده است اما بازاریابی دیجیتالی چند سالی است وارد زمین بازی کسب و کارها شده است. هر دو گزینه اگر سرجای خود استفاده شوند خوب و کارآمد هستند و مزایا و معایب خاص خود را دارند بنابراین انتخاب بین این دو روش کاملا به شرایط افراد و کسب و کارهایی که می خواهند از آن استفاده کنند، بستگی دارد.

 

بازاریابی چیست؟ 

بازاریابی به مجموع فعالیت های راهبردی و راه و روشی گفته می شود که به جذب مصرف کننده بیشتر، برای خرید محصول منجر می شود، در حالت کلی به فرایند شناسایی و برآورده نمودن نیاز های مشتری و خواسته های آنان بازاریابی می گویند.

 

بازاریابی سنتی چیست ؟ 

بازاریابی به شیوه سنتی به روش های بازاریابی گفته می شود که بدون استفاده از اینترنت یا به عبارتی آفلاین قابل استفاده و پیاده سازی هستند. این ها روش هایی هستند که برای دهه ها و سالها وجود داشته اند ولی با این وجود در حال حاضر کمترمورد استفاده قرار می گیرند.  مانند تبلیغات چاپی، تبلیغات تلویزیونی یا تبلیغات رادیویی.  این روش هنوز  هم یک روش محبوب بازاریابی است. بسیاری از این تبلیغات را هر روز تنها با گوش دادن از طریق رادیو در مسیر رسیدن به محل کار می شنویم یا حتی با نگاه کردن از پنجره به روی بیلبوردهای نصب شده در خیابان می بینیم. این مدل از بازاریابی بخشی جدایی ناپذیری و ناخواسته از زندگی روزمره ما شده اند.

 

اشکال مختلف بازاریابی سنتی چیست؟

- تبلیغات تلویزیونی: یکی از محبوب ترین و گران ترین روش های بازاریابی سنتی، پخش تبلیغات در تلویزیون است.کسب و کارهای زیادی  وجود دارند که با استفاده از این مدل بازاریابی سود می برند.

انواع تبلیغات تلویزیونی:

الف) پیام بازرگانی: پیام های بازرگانی از مرسوم ترین نوع تبلیغات به روش تلویزیونی است. این تبلیغات که معمولا زمان طولانی ندارند به عنوان میان برنامه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ب) تبلیغات تلویزیونی زیر نویس: این نوع تبلیغات در حین پخش برنامه‌های مختلف به صورت متحرک یا ثابت یک یا چندبار نمایش داده می‌شود.
ج) تبلیغات اسپانسری: در روش اسپانسری شما بخشی از هزینه های تولید یک برنامه تلویزیونی را متقبل می‌شوید، در مقابل محصول شما در آن برنامه به عنوان اسپانسر معرفی می گردد.
 

 

- تبلیغات رادیویی: رادیوها در اواخر قرن بیستم نقش حیاتی داشتند.  مردمی که توانایی خرید تلویزیون را نداشتند آن روزها رادیو و نوار کاست را انتخاب می کردند. هنوز هم مشاغل و محصولات متنوعی وجود دارند که رادیو بهترین بستر بازاریابی برای آنهاست. از مهم ترین معایبی که در این روش به چشم می‌آید توجه کم مخاطب شنونده به محتوای تبلیغاتی است ، در اکثر مواقع افراد حین انجام کار به رادیو گوش می‌دهند و تاثیر تبلیغات کمتر می‌شود.  اما زمانی که پیوسته تبلیغات را بشنوند در ناخودآگاه آنها ثبت می‌شود مثل راننده هایی که رادیو گوش می‌دهند.
- بروشورها: در سرتاسر جهان هنوز هم بسیاری از شرکت ها و کسب و کارهایی وجود دارند که برای تبلیغ خدمات خود اقدام به چاپ بروشور می کنند.
- بیلبوردها: بیلبوردها که  حاوی تصاویری بزرگی از تبلیغات هستند. آنها معمولا در بزرگراه ها و جاده ها یافت می شوند. بیلبوردها بیشتر توسط شرکت ها و مشاغل برتر در یک حوزه برای تبلیغ خدمات خود مورد استفاده قرار می گیرند.
- تبلیغات مجلات و روزنامه ها: مجلات و روزنامه های کثیرالانتشار یا محلی به عنوان یکی از بهترین منابع کسب اطلاعات در مورد هر چیزی عمل می کردند.  هر روز هزاران هزار آگهی در این روزنامه ها چاپ می شود.
- بازاریابی تلفنی و پیامکی: اینها بیشتر شامل برقراری تماس های تلفنی و یا ارسال پیامک تبلیغاتی برای مشاغل مختلف و خدمات آنها می شود.
- همکاری در بازاریابی : معرفی یا همکاری زمانی است که سازمان از کارفرمایان و مشتریان خود می خواهد که محصولات و خدمات خود را به دوستان و خانواده یا همسایگان خود توصیه کنند.
- پست مستقیم: بسیاری از کسب و کارها تبلیغات خود را در قالب کارت پستال یا اعلامیه برای مردم منطقه یا شهر مورد نظر خود ارسال می کنند.

 

چرا از بازاریابی سنتی استفاده می کنیم؟ 

تقابل بازاریابی سنتی و بازاریابی دیجیتال همیشه یکی از پربحث ترین حوزه ها بوده است. برای بسیاری از مشاغل، استراتژی های بازاریابی به شیوه سنتی بسته به نوع شرکتی ، زمینه فعالیت و بودجه ای که دارند بهتر عمل می کند. وقتی صحبت از تقابل دو مدل بازاریابی به میان می آید، مخاطبان هدف آنها، تبلیغات سنتی را بهتر ترجیح می‌دهند و به راحتی با آن ارتباط برقرار می کنند.

 

مزایا و معایب بازاریابی سنتی 

مزایا

• اگر کسی بخواهد به جمعیت مسن‌تر دسترسی پیدا کند، بازاریابی سنتی یک نوع بازاریابی بسیار مؤثر است. بسیاری از گزارش‌ها و نظرسنجی‌ها ثابت می‌کنند که افراد بالای 50 سال در مقایسه با افراد 20 تا 30 ساله، دو برابر بیشتر تلویزیون تماشا می‌کنند و روزنامه می‌خوانند.
• اگر کسی بخواهد یک کسب و کار یا شرکتی را با کمک مخاطبان محلی تأسیس یا توسعه دهد، این نوع بازاریابی بسیار مفید است. کسب و کارهای کوچک با استفاده از آگهی ها و بیلبوردهای تبلیغاتی در سراسر خیابان بهتر رشد می کنند. به این دلیل است که می تواند توجه مخاطبان محلی ساکن شهر را به خوبی جلب کند
• تبلیغات تلویزیونی یا رادیویی چندین بار پخش می‌شوند و کسب‌ و کار را به مخاطب یادآوری می‌کنند، در حالی که موارد بازاریابی دیجیتال ممکن است نادیده گرفته شوند یا مسدود شوند (به عنوان مثال، کلیک کردن روی «نمی‌خواهم این را ببینم» در تبلیغات رسانه‌های اجتماعی، یا رد شدن از تبلیغات قبل از آن نمایش کامل آن در ویدئوهای یوتیوب و آپارات ).

 معایب

• چاپ تقویم یا کارت پستال برای ارسال حتی برای مخاطبان محلی ممکن است گران باشد، و هیچ تضمینی وجود ندارد که گیرنده به کسب و کار شما یا محصول و خدماتی که ارائه می دهید علاقه مند باشد.
• بعد از استفاده از روش‌های بازاریابی سنتی ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد تا یک مشاور کسب و کار نتایج و داده‌ها را به دست آورد و سپس تجزیه و تحلیل کند. مثلا شما نمی توانید تشخیص دهید که آیا مخاطبان آگهی روزنامه شما را خوانده اند یا نه، مگر اینکه برای خرید به شما مراجعه کنند. حتی در آن صورت هم، بدون نظرسنجی، نمی‌دانید که آیا بوسیله کدام تبلیغ شما و در چه زمان و مکانی جذب شده است.

 

دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتالی چیست؟ 

دیجیتال مارکتینگ به هر شکلی از بازاریابی اطلاق می شود که از طریق کانال های دیجیتالی مانند اینترنت، ایمیل یا دستگاه های تلفن همراه انجام می شود. در سال‌های اخیر به دلیل گسترش دستگاه‌های دیجیتال آنلاین و افزایش شبکه‌های اجتماعی، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. استراتژی های دیجیتال مارکتینگ به دلیل استفاده و گرایش به فناوری های جدید به سرعت درحال تغییر و تکامل هستند. 

 

اشکال مختلف دیجیتال مارکتینگ چیست؟

• بازاریابی رسانه های اجتماعی: بازاریابی رسانه های اجتماعی به طور قابل ملاحظه ای در بین جوانان محبوب شده است. بسیاری از کسب ‌و کارها و استارت‌آپ‌ها کار خود را در قالب پست‌ها، ویدیوها و داستان‌ها در تمام پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی تبلیغ می‌کنند.
• بازاریابی ایمیلی یا ایمیل مارکتینگ: یکی از انواع بازاریابی دیجیتال است که در آن کسب و کارها نامه الکترونیکی را برای مخاطبان هدف ارسال می کنند. معمولا در ایمیل مارکتینگ سعی می‌کنیم مشتریان قدیمی را به خرید مجدد تشویق کنیم و آنها را به مشتری وفادار تبدیل کنیم. اما در ایران این گزینه خیلی خوبی نیست چون تقریبا یا افراد ایمیل ندارند یا آن را چک نمی کنند  ولی این نمی‌تواند به معنی حذف این نوع بازاریابی باشد.
• بازاریابی محتوا: به تبلیغ محصولات در قالب داستان سرایی یا تولید محتوای خاص به کاربران کمک می کند. در روش بازاریابی محتوا اولین گام پیش روی شما شناسایی علاقه مندی مخاطب هدف است.  
• PPC - Pay-per-Click: اینها تبلیغات پولی هستند.  آنها فقط برای مدت کوتاهی در وب می مانند. هنگامی که پرداخت تبلیغات را متوقف کنید، آنها هم از بین خواهد رفت. در این روش شما به ازای هر کلیکی که دریافت می‌کنید باید مبلغی بپردازید. در واقع این روش از تبلیغات زیر مجموعه بازاریابی موتور جست و جو  SEM (Search engine marketing) به شمار می‌آید، و سرعت پاسخگویی خوبی برای شما دارد.
• بازاریابی موبایلی یا موبایل مارکتینگ: تبلیغات روی گوشی های هوشمند، لپ تاپ ها و تبلت ها را برای مخاطبان هدف فراهم می کند.
• بهینه سازی موتورهای جستجو یا SEO: سئو رایج ترین نوع بازاریابی دیجیتال است که در بسیاری از سازمان ها استفاده می شود. هدف اصلی آن نشان دادن کسب و کار در بالای صفحه در جست و جوی گوگل است.  با این حال، برای کسب رتبه های بالا به حمایت مشتریان نیز نیاز دارد. با این روش، در هر جستجویی شما جزو اولین سایت هایی هستید که مخاطب می‌بیند و اگر از محتوا و بازاریابی محتوایی خوبی هم استفاده کرده باشید، مخاطب حتما شما را انتخاب می‌کند.  
• بازاریابی اَفیلیت Affiliate Marketing: وقتی از بازاریابی به سبک افیلت صحبت می‌کنیم منظور همکاری در فروش یا بازاریابی پورسانتی است که از روش های متداول در بازاریابی به شمار می‌آید. افیلیت شامل تبلیغ یک محصول یا خدمات با کمک کانال‌های معروف، فرد مشهور یا حتی توسط سایر افراد انجام می‌شود، برای مثال بلاگرها و اینفلوئنسرها یکی از نمونه های بارز در بازاریابی به سبک اَفیلیت است. دلیل اصلی که شرکت‌ها این کار را انجام می‌دهند بهبود و افزایش شهرت نام تجاری خود است.

 

مزایا و معایب بازاریابی دیجیتال 

 استراتژی‌های دیجیتال مارکتینگ همیشه با فناوری‌ها و روندهای جدید مانند جستجوی صوتی و استفاده از رسانه‌های اجتماعی در حال تحول هستند.  این استراتژی ها شامل مدرن ترین و جدیدترین تاکتیک ها می شوند. اما مانند مارکتینگ سنتی، برخی از حوزه‌ها وجود دارند که دیجیتال مارکتینگ در آن‌ها بهتر جواب می دهد و برای برخی دیگر خیر.

مزایا

• به گزارش دیتا ریپورتال، در جهان بیشتر از 4.95 میلیارد کاربر فعال اینترنت و  4.62 میلیارد کاربر فعال رسانه های اجتماعی وجود دارد.  با این اعداد بسیار بزرگ، بازاریابی آنلاین از طریق رسانه های اجتماعی بسیار منطقی است.
• امروزه مردم می توانند با استفاده از اینترنت و گوشی های هوشمند از خانه خود عمل بازاریابی کالاهای خود را انجام دهند.  از طرفی چون این استراتژی ها فیزیکی نیستند، هزینه های حمل و نقل، نیروی انسانی و سایر هزینه های مرتبط را کاهش می دهند. تبلیغات از طریق اینترنت به جای تلویزیون یا مجله، بسیار مقرون به صرفه تر است و یا حتی کسب‌ و کارها می‌توانند خدمات خود را به صورت رایگان در بسیاری از پلتفرم‌ها تبلیغ کنند به طورمثال  ارسال و دریافت ایمیل بدون پرداخت هزینه امکان‌ پذیر است. در عوض، استراتژی‌های سنتی مانند چاپ و ارسال کارت‌پستال‌های فیزیکی نیازمند هزینه‌های بالایی هستند.
• مشاورین کسب و کارها، میتوانند داده ها و مشارکت مخاطبان را فورا ردیابی و تحلیل کنند. وقتی شخصی با لینکی به سایت شما وارد می شود، ایمیلی را می خواند یا شما را در رسانه های اجتماعی دنبال می کند، بلافاصله آن اطلاعات را در اختیار دارید. شما می‌توانید بازخوردهای متعددی را از این داده‌ها به دست آورید، از جمله اینکه کدام نوع محتوا برای یک مخاطب خاص بهتر عمل می‌کند، کدام رسانه مؤثرتر است، و حتی چه زمانی از روز بهترین تعامل را دریافت می‌کند.
• با توجه به اینکه بازاریابی دیجیتال دامنه گسترده‌تری دارد، به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا توجه مخاطبان جهانی و پراکنده را به خود جلب کنند.

 معایب

• برای پیاده سازی  این مدل از بازاریابی داشتن دانش در مورد فناوری ها و پیشرفت های فعلی ضروری است.
• برخی از کاربران اینترنت از مسدود کننده‌های تبلیغاتی استفاده می کنند، این باعث می شود تا هرگز پنجره‌های پاپ آپ یا تبلیغات بنری را مشاهده نکنند. در مواقع دیگر، اگر کاربر برای خدمات ممتاز (مثلا یوتیوب ، آپارات و ... ) هزینه پرداخت کند، می‌تواند تبلیغات را نادیده بگیرد یا حذف کند.
• از آنجایی که تکنولوژی و روندهای جدید به‌طور مکرر تغییر می‌کنند، تاکتیک‌های بازاریابی دیجیتال باید به‌طور مستمر برای اثربخشی مورد ارزیابی مجدد قرار گیرند و آنها هم به روز رسانی بشوند، آنچه که یک روز به خوبی کار می‌کند ممکن است روز بعد بی‌ربط باشد.  با این حال، با یک پایه قوی در اصول دیجیتال مارکتینگ می توان با این امر مبارزه کرد. اما نگران نباشید، چون تعداد افرادی که تبلیغات خود را مسدود می کنند خیلی کمتر از آن است که تبلیغات شما دیده نشود و اگر تبلیغات شما، محتوای خوبی داشته باشد، حتما بصورت دهان به دهان می چرخد و افراد خیلی بیشتری آن را می ببیند و مشتری شما می شوند. شما نیاز دارید در زمینه دیجیتال مارکتینگ اطلاعات خود را بروز کنید. یکی از راه های افزایش اطلاعات، استفاده از تجربه های افراد متخصص است.

 

جدول مقایسه بازاریابی سنتی با بازاریابی دیجیتال

بازاریابی به شیوه سنتی و دیجیتال با یکدیگر بسیار متفاوت هستند. اگرچه هر دو شباهت های کمی به یکدیگر دارند، اما از جهاتی منحصر به فرد هستند.

کلام آخر

تاکنون رشته دانشگاهی خاصی برای آموزش دیجیتال مارکتینگ در ایران  در نظر گرفته نشده است و به صورت مستقل دروس کاربردی  برای  آن تدریس نمی شود. اما   شما در چندین رشته به صورت پراکنده  می‌توانید مهارت هایی که با این حوزه ادغام شده است را بیاموزید.
به عبارت دیگر می‌توان اینطور بیان کرد: دیجیتال مارکتینگ زیر مجموعه ای از مارکتینگ است.
البته باید این را در نظر بگیرید که امروزه اینترنت تمام بخش های زندگی ما را فرا گرفته و ناخودآگاه برای افزایش درآمد و حفظ جایگاه شغلی خود، ما هم باید از علم دیجیتال مارکتینگ استفاده کنیم! 
نکته پایانی این است که شما باید به طور کامل کسب و کار و مخاطبان خود را بشناسید تا استراتژی را انتخاب کنید که برای شما بهتر است.
 اگر برای انتخاب بهترین روش به مشاوره بازاریابی کسب و کار احتیاج دارید، تیم مشاوره کسب و کار معصومی آمادگی دارد تا در این سفر همراه شما باشد.